М. Шәймиев:АКШның зур максатлары бар

2003 елның 8 апреле, сишәмбе
Гыйракка каршы АКШ хәрби гамәлиятенең зур стратегик максатлары бар, дип саный Татарстан башлыгы Минтимер Шаймиев.

Интерфакска биргән интервьюсында М.Шәймиев, Гыйракта Америкага йөз тотучы идарә урнаштыру Кушма Штатларга үз йогынтысын гарәп дөньясында гына түгел, Европа базарында да тагын да көчәйтү мөмкинлеге бирәчәк, диде.

"Вакыйгаларның болай үсеше шуңа китерәчәк ки, кирәк була калса, Россиягә басым ясау өчен АКШның кулында өстәмә этәргечләр барлыкка киләчәк. Илебез икътисадының чимал икътисады булып калуын исәпкә алсак, Гыйрак нефть запасларын үз контроленә алып, Вашингтон дөнья нефть базарындагы конъюнктурага йогынты ясый һәм шушы чималны сатучы илләрдә аны чыгару күләмен билгеләүдә туры-дан-туры катнаша алачак", -дип ассызыклады М.Шәймиев.

Шулай итеп, аның фикеренчә, Гыйракны кулга төшергәч, барыннан да элек үз мәнфәгатьләреннән чыгып, ул күп кенә глобаль проблемаларны хәл итәчәк.

Килеп туган хәлгә анализ ясап, Татарстан лидеры игътибарны шуңа юнәлдерде: АКШ сәясәте мөселман дөньясында һаман зуррак ризасызлык тудыра һәм шушы хәл вакыт узу белән үзенең колачы буенча тагын да җимергечрәк яңа террорлык актларына һәм ислам экстремизмы көчәюенә китерергә мөмкин. "Чынлыкта АКШ, аларны үз союзникларына һәм каршыдашларына бүлеп, үзенең йогынтысы белән күп кенә ислам дәүләтләре мөнәсәбәтләре арасына чөй какты. Гыйрак вакыйгалары БДБ дәүләтләре эчендә дә позицияләрнең якынаюына булышлык итми. Мөгаен, бу - Вашингтонның стратегик максатларыннан берсе булып торадыр", - дип саный М.Шәймиев.

Республика башлыгы игътибарны АКШ гамәлләренең тагын да яшеренрәк башка бер ягына юнәлдерде. "Бу гамәлләр халыкара террорчылыкка каршы көрәш дип дәлилләнсә дә, Америка капиталы моның беренче сәбәбе булып тора, дип саныйм, ул үзенең нәтиҗәлелеген алга таба арттыру һәм күтәрү юлларын эзли",- дип ассызыклады М.Шәймиев.

"Әмма Гыйрак белән булган очракта Америка капиталы -дөньядагы иң куәтле капитал - үзенең чын агрессив йөзен күрсәтте. Һәм шулай килеп чыга ки, Америка капиталы үз алдына куйган бурычларны үтәгәндә, максат кулланыла торган чараларны аклый", -диде М.Шәймиев.

Аның фикеренчә, стратегик яктан Россиягә Гыйракның сугыштан соңгы икътисадына интеграцияләнүдә катнашу уңаеннан оптимистик фаразлар көтәргә кирәкми. "Капитал үзенә файдасыз гына бүлүне яратмый", - дип ассызыклады М.Шәймиев.

Аның сүзләренә караганда, Россия барча яктан да үзҗи-тешле ил булып әверелергә тиеш. Хәер, республика башлыгы вакыт буенча бу максатка ирешүнең гади эш булмаячагын таный.

"Безгә моңа омтылырга кирәк. Илебезнең геосәяси хәле шундый ки, ул безне көчле булырга мәҗбүр итә", - дип белдерде Татарстан җитәкчесе.

Америка континентыннан Европага һәм Гарәп дөньясына йогынты бара, шуның белән бер үк вакытта Кытай йогынтысы да көчәя." Һәм Россия һәрвакыт дөньяда барлыкка килә торган ике капма-каршылык арасында булачак", - дип төгәлләде әңгәмәне М.Шәймиев.

ЯҢАЛЫКЛАРГА ЯЗЫЛУ
Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International