Бүген «Корстон» кунакханә-сәүдә-күңел ачу комплексында Бөтендөнья мәдәни һәм табигый мирасны саклау конвенциясенең 50 еллыгына багышланган халыкара форумның йомгаклау пленар утырышы узды.
Катнашучылар һәм кунаклар халыкара форум кысаларында тематик конференцияләр эшенә йомгак ясадылар һәм декларация кабул иттеләр.
Утырышта катнашучыларга сәламләү сүзе белән Татарстан Республикасы Премьер-министры урынбасары – Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты Аппараты җитәкчесе, ЮНЕСКО эшләре буенча Татарстан Республикасы комиссиясе рәисе Шамил Гаффаров мөрәҗәгать итте.
Ул мәдәни һәм табигый мирасны саклау һәм файдалану, халыкара гуманитар хезмәттәшлекне үстерү өлкәсендә зур эшләрдә катнашкан һәм катнашучы һәркемгә рәхмәт белдерде.
«Бу чара - Бөтендөнья мәдәни һәм табигый мирасны саклау конвенциясенең 50 еллыгына багышланган халыкара форум - безнең өчен аеруча кыйммәтле булды, чөнки без киләчәк буыннарга тапшырылачак мәдәни мирас белән шөгыльләндек, - дип ассызыклады ул. – Без бу чараны Татарстан Республикасы территориясендә үткәрелүен бик нык көттек һәм моның өчен бик зур рәхмәт».
Шамил Гаффаров шулай ук форумны үткәрү көннәрендә Татарстанда Россия һәм чит ил белгечләре, дөньяның 56 иленнән фәнни хезмәткәрләр булуын билгеләп үтте. «Конференциядә катнашучылар эштә берләштеләр, төрле мәсьәләләр күтәрделәр, - диде ул. – Бу зур җиңү, алар бездә кунакта булдылар, шундый мөһим һәм актуаль мәсьәләләр турында фикер алыштылар. Без Татарстан һәм Россия Федерациясенең мәдәни мирасы ышанычлы кулларда дип инанабыз. Безнең өчен бу бик мөһим», - дип белдерде Шамил Гаффаров.
ЮНЕСКО эшләре буенча Татарстан Республикасы комиссиясе рәисе Татарстанның бу юнәлештә зур тәҗрибәгә ия булуын билгеләп үтте. «Бездә ЮНЕСКОның өч һәйкәле бар, һәм без моның белән горурланабыз", - диде ул. - Тик моның белән генә тукталып калмаячакбыз. Татарстанның көче безнең киләчәк буыннарга тапшырырга мөмкин мирасыбыз булуында. Бу юнәлештә Татарстанның Беренче Президенты Минтимер Шәрип улы Шәймиев зур эш башкарды».
Шамил Гаффаров ассызыклаганча, Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов мәдәни мирасны саклауга да зур әһәмият бирә. Ул Татарстанның тарихи объектларны ЮНЕСКОның бәяләп бетергесез мирасына кертү эшен дәвам итәчәгенә ышандырды.
Татарстанның Беренче Президенты, ТР Дәүләт Киңәшчесе һәм ЮНЕСКОның мәдәниятара диалог буенча Игелекле ихтыярый илчесе Минтимер Шәймиев үз чыгышында, БМО – ЮНЕСКО оешмасы төрле хәлләргә җайлашырга тиеш түгел, ә мәдәни һәм табигый мирасны саклау һәм яклау эшендә төп көч булырга тиеш, дип билгеләп үтте.
Минтимер Шәймиев шулай ук, «дөнья безнең күз алдыбызда үзгәрә, әмма вакыт белән билгеләнгән кыйммәтләрнең әһәмиятен саклап калу мөһим», дип билгеләп үтте.
Ул мәдәни һәм табигый мирасны саклау буенча эшне көчәйтергә чакырды. «Безнең бурыч - бу эшне дәвам итү һәм көчәйтү», - диде Минтимер Шәймиев. Ул ассызыклаганча, халыкара форумда катнашучылар, Бөтендөнья мәдәни һәм табигый мирасны саклау турындагы конвенциянең 50 еллыгына Казанга килгәч, бергәләп эшләргә һәм карарлар кабул итәргә теләк күрсәттеләр.
Минтимер Шәймиев шулай ук ЮНЕСКО комитетының Яшьләр моделе эше турында сөйләде. Чараның максаты - мәктәп укучыларының игътибарын мәдәни һәм табигый мирас объектларын саклау проблемасына юнәлтү.
«Без яшьләр тармагы белән күптән шөгыльләнәбез, һәм бу юлы «Адымнар» мәктәбендә яхшы аралаштык, - дип билгеләп үтте Минтимер Шәймиев. - Безнең үсәр юлыбыз һәм омтылыр нәрсәләребез бар».
Килүегез өчен рәхмәт, диде Минтимер Шәймиев пленар утырышта катнашучыларга мөрәҗәгать итеп. Ул шулай ук барысын да елның җылы вакытында Казанга һәм Татарстанга чакырды. «Без климатны үзгәртергә җыенмыйбыз, шуңа күрә тагын бер җылы вакытта килегез», – диде мәдәниятара диалог буенча ЮНЕСКОның Игелекле ихтыярый илчесе Минтимер Шәймиев.
Форум декларациясен ЮНЕСКО эшләре буенча Россия Федерациясе Комиссиясенең Җаваплы сәркатибе, Россия Федерациясе Тышкы эшләр министры киңәшчесе Григорий Орджоникидзе игълан итте.
Бөтендөнья мәдәни һәм табигый мирасны саклау турындагы конвенциянең 50 еллыгына багышланган халыкара форум мирасны саклау өлкәсендә бик күп актуаль темаларны яктыртты: аның кысаларында бөтендөнья мирасының мәдәни һәм табигый объектларына идарә итү, сәнәгый мирасны һәм конструктивизм һәйкәлләрен, шулай ук дини мирас объектларын, аерым алганда христиан, ислам һәм яһүд дине объектларын саклау мәсьәләләре буенча аерым конференцияләр узды. Сурия Пальмирасын травмадан соң торгызу һәм «Бөек ефәк юлы» проектына багышланган конференцияләр кысаларында халыкара хезмәттәшлек планнары билгеләнде. ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы комитетының яшь белгечләр һәм «Адымнар» күп телле мәгариф комплексында яшьләр моделе конференциясендә катнашкан яшь буын вәкилләре бөтендөнья мирасы проблемасына яңа караш керттеләр.