Минтимер Шәймиев: “Мамадыш яхшыра, үсә, бик күп яңа объектлар, ләкин алар республика бюджеты хисабыннан. Үзегезгә акча эшләргә күптән вакыт”

Мамадыш җирлеге республика Президенты җитәкчелегендәге делегацияне кабул итте. Татарстан Дәүләте башлыгының бу төбәккә сәфәренең максаты, гадәттәгечә социаль-көнкүреш объектлары ачу тантанасы белән генә бәйле түгел. Мамадышта җирле предприятиеләрнең продукция җитештерү һәм сату күләме бик түбән. Моның өстенә күпертелгән мәгълүматлар биреп, үзәк аппараттагыларның күзенә төтен җибәрергә булганнар. Аеруча авыл хуҗалыгы бик нык таркау хәлендә. Алардагы бер гектар җир нибары 2 мең сумлык продукция бирә. Президент бу уңайдан “инде республикада гектарыннан 7 мең сумнан да күбрәк продукция җитештергән хуҗалыклар бар. Без аңа да гаҗәпләнмибез. Мамадышта җир бик начар эшли. Аңа карата мөнәсәбәтне ничек үзгәртергә уйлыйсыз?” дигән сорауны куйды. Сөт, ит җитештерү дәрәҗәсе дә республика күрсәткечләреннән нык артта кала, җирдә көч түгүчеләрнең айлыклары да 1700 сумнан артмый.

Дөрес, Татарстан Президенты Мамадыштагы социаль-көнкүреш объектларына бәйле үсеш, үзгәрешләрне таный. Һәм соңгы елларда каланың күзгә күренеп матурлануын, данлы тарихына лаеклы булуын, бу юнәлештә хәзерге команданың хезмәтен бәяли Илбашы.

Бүген ул әле күптән түгел генә ачылган “Олимп” боз сарае һәм спорт-сәламәтләндерү комплексын карады. Шәһәрдә спортка зур игътибар бирелә икән, аларда барлыгы 154 спорт корылмасы сафка баскан. Биредәгеләр спортның 21 төре белән ныклап шөгыльләнә. Хоккей, волейбол, футбол, өстәл теннисы, армспорт һәм көрәш аеруча популяр. Нәтиҗәләре дә күзгә күренерлек. Тәҗрибәле тренерлар туплау, аларны фатирлар белән тәэмин итү – әле башкаларда булмаган уңай күренеш. 2005-2006 еллар спорт сезонында “Олимп” ир-егетләр хоккей командасы Татарстан беренчелегендә чемпион калган. Билбау көрәше буенча Мамадыштан Евгений Алипов Дөнья чемпионатында алтын, Филиппов Николай – көмеш призер. Күптән түгел шушы милли спорт төре буенчаЛипецкида үткән Россия чемпионатында да да мамадышлылар сокландыргыч җиңүләргә иреште.

Бүген Татарстан Президенты Мамадыш хоккейчыларының уеннарын сокланып карады. Очрашу истәлеге итеп хоккейчылар Минтимер Шәймиевне үзләренең командасына 1 нче номерлы уенчы итеп кабул иттеләр. Боз сараенда “Йолдызлык”республикакүләм телевизион фестивале лауреатлары һәм дипломантлары Ландыш Ибраһимова, Алмаз Хәйдәров, Айгөл Гәрәеваларның чыгышларын кунаклар алкышларга күмде.

Мамадышта соңгы елларда туучылар саны нык кимегән. Республикадагы 43 район арасында алар бу күрсәткечтә 39 нчы урынга тәгәрәгәннәр. Президент мондый күренеш белән килешми. Халык белән әңгәмәләре вакытында да ул ни өчен гаиләләрдә балалар саны 1,2 дән артмавы хакында кызыксынды. “Хәзер демографик кризис проблемасы илкүләмендә күтәрелә. Хөкүмәтнең бу юнәлештәге программалары бүгенге көн өчен генә түгел. Шундый кайгыртулар гамәлгә ашканда, алга китеш булмый калмас”, - дип ышана Минтимер Шәймиев.

Мамадышлылар туучылар саны ким булу хакындагы гадел тәнкыйтьне аңлыйлар. Киләчәктә нарасыйларның саны артачагына өмет багълап, алар өчен бар шартлары тудырылган бакчалар төзүгә игътибарны юнәлткәннәр. Бүген дә шәһәрдә 140 балага исәпләнгән яңа “Әкият” балалар бакчасын ачтылар. Тантанада Минтимер Шәймиев: “Бәхет – балаларда. Безнең шатлыкларыбыз, көндәлек кайгыртуларыбыз да алар бит. Балалар өчен кулдан килгәннең барысын да эшләү - безнең бурыч. Никадәр күбрәк бала тапсагыз, шулкадәр бакчалар да төзербез”, - дип ассызыклады ул . Муниципаль район башлыгы Рөстәм Кәлимуллин шәһәр, районның социаль үсешенә һәрдаим ярдәм күрсәткәне өчен республика җитәкчелегенә олы рәхмәтен җиткерде.

Мамадыш - республикада иң зур районнарның берсе. Биредә 47000 кеше гомер итә. Шәһәр халкы нигездә промышленность предприятиеләрендә һәм бюджет тармагында эшли. Төп байлыклары – җир.

Шунысын да искәртү урынлы, Мамадышта торак реформасында яңа юнәлешне үзләштерергә өлгергәннәр. Торак милекчеләре ширкате формасына 100 процент күчкән бердәнбер төбәк ул Мамадыш. Бүген Казан кунакларына аның нечкәлекләрен дә аңлаттылар. Торак йортка хезмәт күрсәтү, ремонтлауны тулысынча үзләре башкаралар икән. 73 ширкать үзенең счетын булдырган. Аңа акчалар фатир өчен түләүләрдән, салымнардан туплана һәм бюджеттан да финанслау бара. Килгән капиталның нәрсәгә тотыласын, кайда, нинди ремонт башкарыласын милекчеләр идарәсе үзләре хәл итә. Минтимер Шәймиев мамадышлыларның бу алымын хуплап, һәр җирдә дә үзебезгә хуҗа булырга өйрәнергә вакыт җиткәнлеген аңлатты. “Җирле үзидарәләргә хокукый яктан бөтен мөмкинлекләр дә бирелгән. Шуны дөрес кулланып, эшләргә сезгә бернәрсә дә комачауламый. Җитештерү түбән булган предприятиеләрдәге хәлне нигә төптән өйрәнеп үзгәртмисез? Акча эшләү ысулларын үзләштерергә, кадрларны дөрес сайларга, ныклы дисциплина булдырырга кирәк”, - дип кисәтә ул.

Президент җитәкчелегендәге делегация райондагы инвестор “ВАМИН” кырларын да карады. Алар Мамадышта 40 мең гектар җирне эшкәртергә алынганнар.

Казан кунаклары шулай ук шәһәр үзәгендәге Дан аллеясында ветераннар белән очрашты, мәңгелек утка чәчәкләр салды.

Мамадыш сәнгать үзәге дә. Анда 85 клуб, китапханәләр, 4 музей, сәнгать мәктәбе хезмәт күрсәтә. Казан кунаклары каладагы композиторлар Яруллиннар исемендәге балалар сәнгать мәктәбе яшь талантларының осталыгын сокланып карады.

Район активы белән очрашу вакытында республика башлыгы фән, мәгариф өлкәсендәге реформаларга да туктала. Аеруча аны Бердәм дәүләт имтиханнары мәсьәләсе борчый. Бу уңайдан, Президент фикеренчә, БДИ милли республикалар, аеруча авыл җирлеге өчен әлеге формада бик үк кулай да түгелдер. Гомумән, әгәр ул илкүләм керә калса, әзерлекне сынау рәвешендә 9 нчы сыйныфтан ук башлау зарур. Һәм федераль дәрәҗәдә бу мәсьәләне тагын бер карап, бар фикерләрне дә өйрәнү кирәклеген белдерә Минтимер Шәймиев.

Ул авыл хуҗалыгын үстерү буенча Милли проектны да читләтеп үтмәде. Аеруча шәхси хуҗалыкларны киң җәелдерү юнәлешендә кредитлар алу барышына киң туктала. Һәм районда җирле үзидарәләрнең бу эшне ничек аңлатулары белән кызыксынды. Мамадышта 201 шәхси хуҗалык кредит сорап гариза биргән, шуларның 62-се инде акчалата ярдәм алган. “Кредит – хәзер бөтен дөньяның яшәү рәвешенә әйләнеп бара. Алынган кредитлар файдага, эшкә китсен иде”, - дигән теләген дә белдерә Илбашы.

Мамадышка сәфәре вакытында Татарстан Президенты Минтимер Шәймиевне Вице-премьерлар – авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры Марат Әхмәтов, Транспорт һәм юл хуҗалыгы министры Владимир Швецов, Мәгариф һәм фән министры Рәис Шәйхелисламов, Яшьләр эшләре һәм спорт министры Марат Бариев, Дәүләт торак фонды Башкарма директоры Тәлгать Абдуллин озатып йөрде.